Umowa darowizny (uregulowana w art. 888-902 kodeksu cywilnego) jest umową, za pomocą której następuje bezpłatne przekazanie przez darczyńcę świadczenia na rzecz obdarowanego. Artykuł przedstawia najważniejsze informacje dotyczące umowy darowizny oraz zawiera wzór umowy darowizny.
Co może być przedmiotem darowizny?
Przedmiotem darowizny mogą być nieruchomości, ruchomości, pieniądze, a także prawa majątkowe.
Strony umowy
Stronami umowy darowizny jest darczyńca i obdarowany. Obdarowanym może być osoba fizyczna, jak również osoba prawna (np. fundacja, szkoła). Osoba trzecia na której rzecz zastrzeżono pewne świadczenie w umowie darowizny, może być traktowana jak obdarowany.
Umowa darowizny – forma
Ogólna zasada nakazuje sporządzić darowiznę w formie aktu notarialnego. Gdy spełniono świadczenie, nawet gdyby nie zachowano formy aktu notarialnego, to taka darowizna jest najczęściej ważna. Najpopularniejszym wyjątkiem będzie darowizna nieruchomości. Aby darowizna nieruchomości byłą ważna musimy ją sporządzić w formie aktu notarialnego pod groźbą bezwzględnej nieważności.
Przykład:
Adam Nowak darował synowi w dwóch umowach darowizny w formie pisemnej samochód oraz mieszkanie. Adam Nowak przekazał (wydał) synowi samochód i mieszkanie. Ważna jest umowa darowizny samochodu, gdyż do przeniesienia własności samochodu wystarczy forma pisemna. Natomiast nieruchomość powinniśmy przenieść w formie aktu notarialnego, więc taka darowizna jest nieważna.
Obowiązek podatkowy i zwolnienia
Nabycie własności w drodze darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn, jednakże w przypadku najbliższej rodziny tzw. grupy zerowej (małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, ojczym, macocha) możemy uzyskać zwolnienie od obowiązku podatkowego, gdy zgłosimy w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, w przypadku przekazania darowizną pieniędzy dodatkowo musimy udokumentować ich otrzymanie na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub w kasie oszczędnościowo – kredytowej lub przekazem pocztowym. Najlepiej jest więc zapytać się we właściwym urzędzie skarbowym, na jakich zasadach jest opodatkowana darowizna, którą otrzymałeś.
Odwołanie darowizny niewykonanej
Darczyńca może odwołać darowiznę jeszcze niewykonaną, jeżeli po zawarciu umowy jego stan majątkowy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla jego własnego utrzymania odpowiednio do jego usprawiedliwionych potrzeb albo bez uszczerbku dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych.
Odwołanie darowizny następuje poprzez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie.
Odwołanie darowizny wykonanej
Jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek, obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczać darczyńcy środków, których mu brak do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Obdarowany może jednak zwolnić się od tego obowiązku, zwracając darczyńcy wartość wzbogacenia.
Odwołanie darowizny następuje poprzez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie.
Umowa darowizny wady rzeczy darowanej
Odpowiedzialność darczyńcy za przedmiot umowy darowizny jest znacznie ograniczona. Odnosi się do naprawienia szkody wynikłej z wad rzeczy w przypadku, gdy darczyńca wiedział o istnieniu takich wad i nie zawiadomił obdarowanego o tych wadach we właściwym czasie. Strony mogą jednak dobrowolnie zaostrzyć lub złagodzić w umowie odpowiedzialność darczyńcy.
Wartość przedmiotu darowizny
Strony umowy darowizny powinny podać wartość darowizny, wartość darowizny jest kluczowa dla ustalenia obowiązku podatkowego.
INNE WZORY UMÓW DAROWIZNY:
UMOWA DAROWIZNY SAMOCHODU, UMOWA DAROWIZNY PIENIĘDZY, UMOWA DAROWIZNY POJAZDU, JAK RÓWNIEŻ UMOWA DAROWIZNY CZĘŚCI SAMOCHODU.